حجت شجاع- محمد صفاری
امارات متحده عربی در سال 2017 نقشه راه صد ساله خود را منتشرکرد. این نقشه راه نشانگر پایداری و پیشرفت در زمینههای مختلف مانند بهداشت، آموزش، زیرساخت، گردشگری، علوم، محیط زیست و دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل است.
- مرحله اول 2022 تا 2030 است و شامل برنامههای اصلی زیر است:
- سفر به ماه- 2024
تا سال 2024، امارات یک ماه نورد 100 درصدی ساخت داخل را به ماه خواهد فرستاد. این مأموریت جنبههای مختلف سطح ماه را مطالعه کرده و راه را برای اکتشافاتی هموار میکند که میتواند به توسعه علم و فناوریهای تخصصی با دقت بالا در بخش فضایی کمک کند. همچنین به آزمایش تواناییهای امارات قبل از شروع ماموریتهای سرنشیندار به مریخ کمک میکند. |گفتنی است ماهنورد راشد در 22 دسامبر 2022 با ماهوارهبر فالکون-9 شرکت اسپیس ایکس آمریکا روانه ماه شد!
- ماموریت بین سیارهای-2028
در سال 2028، امارات ماموریت بین سیارهای خود را با هدف اصلی کاوش در کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری آغاز خواهد کرد. این فضاپیما یک سفر 3.6 میلیارد کیلومتری و پنج ساله را انجام خواهد داد. فرود نهایی آن بر روی یک سیارک در 560 میلیون کیلومتری زمین در سال 2033 خواهد بود. این امر امارات را به چهارمین کشوری تبدیل میکند که یک فضاپیما را بر روی یک سیارک فرود میآورد.
- پارک خورشیدی محمد بن راشد آل مکتوم-2030
پارک خورشیدی محمد بن راشد آل مکتوم بزرگترین پارک خورشیدی تک سایتی در جهان است که بر اساس مدل تولیدکننده برق مستقل است. فاز اول این پروژه در سال 2013 با ظرفیت 13 مگاوات شروع به کار کرد. فاز دوم در آوریل 2017 با ظرفیت 200 مگاوات آغاز به کار کرد. فاز سوم این پروژه در سال 2020 با ظرفیت 1000 مگاوات آغاز شد. پارک تا سال 2030 حدود 5 هزار مگاوات برق تولید خواهد کرد. این پروژه دارای بلندترین برج خورشیدی جهان با اندازه 260 متر است.
- چشمانداز اقتصادی ابوظبی- 2030
چشمانداز اقتصادی ابوظبی 2030 با هدف ایجاد یک محیط تجاری باز، کارآمد، موثر و یکپارچه در سطح جهانی، اتخاذ یک سیاست مالی منظم که به چرخههای اقتصادی پاسخگو باشد و ایجاد یک محیط بازار پولی و مالی انعطافپذیر با سطوح قابل کنترل تورم تدوین شده است. این برنامه بلندمدت با هدف دگرگونی اقتصاد امارات دنبال میشود که شامل کاهش اتکا به نفت به عنوان منبع اصلی اقتصادی در طول زمان و تمرکز بیشتر بر صنایع دانشبنیان در آینده است. در «چشم انداز اقتصادی ابوظبی 2030»، هفت اولویت اقتصادی مشخص شده است که عبارتند از:
- ایجاد یک محیط تجاری باز، کارآمد، موثر و یکپارچه در سطح جهانی
- اتخاذ یک سیاست مالی منظم که پاسخگوی چرخههای اقتصادی باشد.
- ایجاد فضای انعطافپذیر بازار پولی و مالی با سطوح قابل کنترل تورم
- بهبود قابل توجه در کارایی بازار کار
- توسعه یک زیرساخت کافی و انعطافپذیر که بتواند از رشد اقتصادی پیشبینی شده حمایت کند.
- ایجاد نیروی کار بسیار ماهر و با بهرهوری بالا
- توانمندسازی بازارهای مالی برای تبدیل شدن به تامینکنندگان مالی کلیدی بخشها و پروژههای اقتصادی.
- چشمانداز محیط زیست-2030
«چشمانداز محیط زیست 2030» برای اطمینان از یکپارچگی بین سه ستون پایداری: چشمانداز زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی ایجاد شده است.
هدف چشمانداز، حفظ و ارتقای میراث طبیعی امارات در استفاده بهینه از منابع و کمک به کیفیت بهتر زندگی برای همه است. چشمانداز محیط زیست 2030 ابوظبی پنج حوزه اولویتدار را به شرح زیر مشخص کرده است:
- تغییر اقلیم: به حداقل رساندن تأثیر تغییرات آب و هوا
- هوای پاک و کاهش آلودگی صوتی: کمک به شرایط زندگی ایمن و سالم
- منابع آب: مدیریت کارآمد و حفظ منابع آب
- تنوع زیستی، زیستگاهها و میراث فرهنگی: حفظ برای نسلهای فعلی و آینده
- مدیریت زباله: ایجاد ارزش افزوده از طریق جریانهای مواد بهینه و مدیریت زباله.
- طرح ابوظبی- 2030
Plan Abu Dhabi 2030 – Urban Structure Framework Plan توسط شورای برنامهریزی شهری ابوظبی تهیه شد. این طرح برای کمک به ابوظبی برای پاسخگویی به نیازهای توسعه فعلی و آینده، ایجاد فرهنگ برنامهریزی و معرفی اصول راهنمای قوی برای توسعه جدید طراحی شده است. این طرح، راهحل های مفهومی برای شکل دادن به رشد ابوظبی در ربع قرن آینده را ارائه میدهد.
- استراتژی مدیریت منسجم حمل و نقل ابوظبی-2030
تا سال 2030، استراتژی مدیریت حمل و نقل ابوظبی عمدتاً با هدف تغییر نگرش و رفتار نسبت به استفاده از شیوههای حمل و نقل پایدار، بهبود دسترسی به حمل و نقل عمومی، برآورده کردن نیازهای تحرک، کاهش رشد ترافیک و ازدحام و ایجاد یک شبکه حمل و نقل عمومی کارآمد چند وجهی است.
- طرح جامع حمل و نقل جادهای-2030
هدف اصلی «طرح جامع حمل و نقل جادهای» ارائه یک سیستم حمل و نقل پایدار در کلاس جهانی است که از اهداف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیست ابوظبی پشتیبانی میکند. هدف زیستمحیطی این طرح عبارت است از ارائه عملکرد پیشرو در جهان در پایداری زیستمحیطی با استفاده مسئولانه از منابع، به حداقل رساندن آلودگی و حفظ محیط زیست منحصر به فرد ابوظبی.
- استراتژی حمل و نقل هوشمند دبی-2030
استراتژی حمل و نقل هوشمند دبی با هدف تبدیل 25 درصد از کل حمل و نقل دبی به حالت هوشمند تا سال 2030 است. انتظار میرود این استراتژی با کاهش هزینههای حمل و نقل، انتشار کربن و تصادفات و افزایش 22 میلیارد درهم درآمد اقتصادی در چندین بخش، بهرهوری افراد و همچنین صرفهجویی در صدها میلیون ساعت تلف شده در حمل و نقل معمولی به ارمغان بیاورد.
- استراتژی صنعتی دبی -2030
استراتژی صنعتی دبی 2030 در ژوئن 2016 تدوین شد تا دبی را به یک پلتفرم جهانی برای کسب و کارهای مبتنی بر دانش، پایدار و نوآوریمحور تبدیل کند. استراتژی صنعتی دبی بر اساس پنج هدف کلیدی است که به عنوان پایهای برای آینده صنعتی دبی عمل میکند. هدف این استراتژی افزایش کل تولید و ارزش افزوده بخش تولید، ارتقای عمق دانش و نوآوری، تبدیل دبی به پلتفرم تولیدی ترجیحی برای کسب و کارهای جهانی، ترویج تولید سازگار با محیط زیست و انرژی کارآمد و تبدیل دبی به مرکزی برای بازار جهانی محصولات اسلامی است.
این استراتژی همچنین شش زیربخش اولویتدار را شناسایی کرده است:
- هوافضا
- دریانوردی
- آلومینیوم و فلزات ساخته شده
- داروسازی و تجهیزات پزشکی
- مواد غذایی و نوشیدنیها
- ماشینآلات و تجهیزات
این زیربخشها بر اساس اهمیت آنها برای استراتژی صنعتی دبی و همچنین چشمانداز رشد آتی، پتانسیل صادرات و تاثیر اقتصادی میانمدت تا بلندمدت انتخاب شدند. استراتژی صنعتی دبی 75 ابتکار را برای تبدیل دبی به یک پلتفرم جهانی برای صنایع مبتنی بر دانش، نوآوری و پایداری شناسایی کرده است. پیشبینی میشود این استراتژی به تولید ۱۶۰ میلیارد درهم اضافی تا سال ۲۰۳۰ کمک کند.
- استراتژی چاپ سه بعدی دبی- 2030
استراتژی چاپ سه بعدی دبی در در آوریل 2016 راهاندازی شد. این ابتکار با هدف بهرهبرداری از فناوری برای خدمت به بشریت و ارتقای جایگاه امارات و دبی به عنوان قطب پیشرو فناوری چاپ سه بعدی تا سال 2030 است. سه بخش کلیدی و پنج رکن در این استراتژی وجود دارد.
سه بخش کلیدی عبارتند از:
- ساخت و ساز
- محصولات پزشکی
- محصولات مصرفی
پنج رکن عبارتند از:
- زیرساخت
- ساختار قانونگذاری
- منابع مالی
- استعداد
- تقاضای بازار
هدف اصلی دبی این است که تا سال 2030 اطمینان حاصل شود 25 درصد از ساختمانهای دبی بر اساس فناوری چاپ سه بعدی ساخته شدهاند.
- دستور کار 2030 سازمان ملل متحد
اهداف توسعه پایدار (SDGs) که به عنوان اهداف جهانی نیز شناخته میشود، در سال 2015 توسط سازمان ملل به عنوان یک فراخوان جهانی برای اقدامی عملی و پایدار برای پایان دادن و ریشهکن کردن فقر، حفاظت از کره زمین و تضمین اینکه تا سال 2030 همه مردم از صلح و رفاه برخوردار شوند، تصویب شد. امارات گامهای متعددی برای دستیابی به اهداف 17گانه توسعه پایدار در داخل و خارج از کشور برمیدارد.
- مرحله دوم 2030 تا 2050 است و شامل برنامههای اصلی زیر است:
- دستور کار ملی علوم پیشرفته- 2031
دستور کار ملی علوم پیشرفته 2031 اولویت بالای امارات را برای تحقق اهداف علمی تا سال 2031 مشخص میکند. هدف دستورکار، استفاده از علوم پیشرفته در توسعه و ایجاد راهحلهایی برای چالشهای آینده و حمایت از تلاشهای دولت برای دستیابی به اهداف «برنامه صد ساله 2071» از طریق سه راهبرد متوالی است که با «استراتژی علوم پیشرفته 2021» آغاز شد. این دستور کار با تلاش بیش از 100 کارشناس از 50 نهاد خصوصی و دولتی پیشرو با همکاری 55 نهاد حمایتی ایجاد شده است.
دستور کار 2031 هشت اولویت علمی را تا سال 2031 تعیین نمود تا از همه منابع طبیعی استراتژیک کشور حداکثر استفاده را ببرد. این اولویتها عبارتند از:
- ظرفیتسازی ملی
- ترویج بخش انرژی پایدار
- افزایش امنیت آب با استفاده از فناوری پیشرفته و پاک
- توسعه سیستم علمی پیشرفته امنیت غذایی
- پرداختن به چالشهای بهداشتی در امارات از طریق یک سیستم علمی
- توسعه بخش صنایع پیشرفته
- ایجاد یک سیستم پشتیبانی لجستیک براساس مطالعات و دادههای علمی
- ایجاد مجتمع صنایع استراتژیک
این دستور کار همچنین توسعه چهار توانمندساز را هدف قرار داده است که عبارتند از:
- خدمات اطلاعات اقتصادی
- یک جامعه علمی منسجم
- یک فناوری حمایتی
- کارآفرینی در علم و فناوری
- استراتژی هوش مصنوعی-2031
استراتژی هوش مصنوعی امارات که در سال 2017 راه اندازی شد، نخستین پروژه بزرگی است که به اهداف صدمین سالگرد 2071 امارات دست یافته است. بر این اساس، تمام خدمات، بخشها و پروژههای زیربنایی دولتی آینده بر هوش مصنوعی تکیه خواهند کرد. این استراتژی نخستین در نوع خود در منطقه و جهان است و شاهد سرمایهگذاری در جدیدترین فناوریها و ابزارهای هوش مصنوعی برای افزایش عملکرد و کارایی دولت خواهد بود. تا سال 2031، امارات 100 درصد به هوش مصنوعی برای خدمات دولتی و تجزیه و تحلیل دادهها اتکا خواهد کرد.
- چشمانداز امارات ما 2031 (‘We the UAE 2031’ vision)
این چشمانداز نشانگر یک طرح ملی است که از طریق آن امارات مسیر توسعه خود را برای 10 سال آینده با تمرکز بر جنبههای اجتماعی، اقتصادی، سرمایهگذاری و توسعه ادامه خواهد داد. این طرح به دنبال ارتقای موقعیت امارات به عنوان یک شریک جهانی و یک قطب اقتصادی جذاب و تاثیرگذار است. هدف آن برجسته کردن مدل موفق اقتصادی امارات و فرصتهایی است که برای همه شرکای جهانی فراهم میکند.
این چشمانداز بر چهار رکن استوار است که همه بخشها از جمله جامعه، اقتصاد، دیپلماسی و اکوسیستم را پوشش میدهد:
- جامعه رو به جلو- دستیابی به سعادت جامعه از طریق ارتقای توانمندیهای شهروندان برای به حداکثر رساندن سهم موثر آنها در همه بخشها
- اقتصاد رو به جلو- بازتاب اعتقاد امارات به اهمیت سرمایه انسانی به عنوان محرک اصلی برنامه توسعه 10 ساله آینده
- دیپلماسی رو به جلو - تحکیم نقش محوری و نفوذ امارات بر اساس احترام به ارزشهای انسانی
- اکوسیستم رو به جلو- ارتقای عملکرد دولت و زیرساخت امارات و توسعه آن بر اساس آخرین روشهای فناورانه از جمله توسعه زیرساختهای دیجیتال.
شاخصهای کلیدی چشمانداز «ما امارات 2031» عبارتند از:
- دو برابر کردن تولید ناخالص داخلی از 1.49 تریلیون درهم به 3 تریلیون درهم
- ایجاد 800 میلیارد درهم صادرات غیرنفتی
- افزایش سهم بخش گردشگری در تولید ناخالص داخلی به 450 میلیارد درهم
- افزایش ارزش تجارت خارجی امارات به 4 تریلیون درهم
جایگاه جهانی امارات براساس چشمانداز باید به صورت زیر باشد:
- رتبه اول جهانی در تدوین قوانین فعال برای بخشهای جدید اقتصادی
- یکی از 10 کشور برتر جهان در «شاخص توسعه انسانی»
- یکی از 10 کشور برتر جهان در کیفیت مراقبتهای بهداشتی
- شهرهای امارات را در بین 10 شهر برتر جهان از نظر کیفیت زندگی قرار دهد
- جزو 10 کشور برتر جهان در جذب استعدادهای جهانی
- اولین در شاخص «ایمنی»
- یکی از 10 کشور برتر در «شاخص امنیت غذایی جهانی»
- یکی از سه کشور برتر در «شاخص امنیت سایبری جهانی»
«ما امارات متحده عربی 2031» در طول جلسات سالانه دولت که در 22 نوامبر 2022 برگزار شد، راهاندازی شد.
- دستور کار اقتصادی دبی 2033
برنامه اقتصادی دبی با هدف دو برابر کردن اندازه اقتصاد دبی تا سال 2033 و تثبیت موقعیت آن در بین سه شهر برتر جهانی است. این برنامه شامل 100 پروژه تحولآفرین با هدف افزایش تجارت خارجی به 25.6 تریلیون درهم و افزودن 400 شهر به عنوان شرکای تجاری کلیدی در دهه آینده است.
- استراتژی امنیت آب امارات متحده عربی2036
تا سال 2036، امارات متحده عربی با هدف کاهش 21 درصدی کل تقاضا برای منابع آبی، افزایش شاخص بهرهوری آب به 110 دلار در هر متر مکعب، کاهش شاخص کمبود آب به نسبت سه امتیاز، افزایش استفاده مجدد از آب تصفیه شده به 95 درصد و افزایش ظرفیت ذخیره ملی آب تا دو روز. تامین آب پایدار در شرایط مختلف از طریق سه برنامه اصلی تضمین خواهد شد: برنامه مدیریت تقاضای آب، برنامه مدیریت تامین آب و برنامه تولید و توزیع اضطراری.
- طرح فجیره 2040
این طرح بر تقویت تسهیلات زیرساخت مسکن و حمل و نقل تمرکز دارد. شهرداری کار بهسازی جادهها، ساخت موانع آبی، بنادر و مجتمعهای مسکونی و گسترش امکانات بهداشتی را با هزینه 1.5 میلیارد درهم آغاز کرده است. بندر فجیره دارای پایانههای جدیدی برای نفت، خدمات دریایی، فله خشک و کانتینرهایی با منطقه لنگرگاه خواهد بود.
- استراتژی بهرهوری انرژی و انرژیهای تجدیدپذیر 2040 راس الخیمه
این طرح 30 درصد صرفهجویی در انرژی، 20 درصد صرفهجویی در آب و تولید انرژیهای تجدیدپذیر به میزان 20 درصد از کل منابع انرژی تا سال 2040 را هدف قرار داده است. این استراتژی بخشی از تلاشهای راس الخیمه برای کاهش تأثیر تغییرات آب و هوایی در امارات و جهان است.
- طرح جامع شهری 2040 دبی
دارای یک طرح ساختاری استراتژیک است که تمام طرحهای توسعه شهری در امارت را ادغام میکند و آن را با اولویتهای اقتصادی دبی و نیازهای آینده هماهنگ میکند. تا سال 2040، دبی از نظر وسعت، فضای سبز و تفریحی دو برابر خواهد شد؛ ذخایر طبیعی و مناطق طبیعی روستایی 60 درصد از کل مساحت امارت را تشکیل خواهد داد. چندین دالان سبز برای پیوند مناطق خدماتی، مناطق مسکونی و محل کار ایجاد خواهد شد. ترد عابران پیاده، دوچرخه و وسایل نقلیه پایدار در سطح شهر تسهیل میشود. فضا برای هتلها و فعالیتهای گردشگری 134 درصد و برای فعالیتهای تجاری تا 168 کیلومتر مربع افزایش مییابد.
- استراتژی مدیریت یکپارچه زباله 2021-2041
به دنبال تشویق نوآوری در مدیریت زباله، بازیافت و تبدیل انرژی است و تکمیل کننده طیف وسیعی از پروژههای تصویب شده توسط شورای اجرایی دبی در زمینههای پایداری، حفاظت از محیط زیست، توسعه کیفیت زندگی و ساخت آینده پایدار است.
- استراتژی انرژی پاک دبی- 2050
استراتژی انرژی دبی در نوامبر 2015 راهاندازی شد. بر اساس این استراتژی، دبی قصد دارد 75 درصد انرژی مورد نیاز خود را تا سال 2050 از منابع پاک تولید کند. همچنین هدف این استراتژی، تبدیل دبی به مرکز جهانی انرژی پاک و اقتصاد سبز است. استراتژی از پنج رکن اصلی تشکیل شده است: زیرساخت، قانون، بودجه، ایجاد ظرفیتها و مهارتها، و ترکیب انرژی دوستدار محیط زیست.
- استراتژی انرژی امارات متحده عربی- 2050
امارات متحده عربی «استراتژی انرژی 2050» را در سال 2017 راهاندازی کرد که اولین استراتژی انرژی یکپارچه مبتنی بر عرضه و تقاضا در این کشور است. استراتژی با هدف افزایش سهم انرژی پاک در کل انرژی از 25 درصد به 50 درصد تا سال 2050 و کاهش ردپای کربن تولیدی از برق تا 70 درصد، در نتیجه صرفهجویی 700 میلیارد درهم تا سال 2050. استراتژی همچنین به دنبال افزایش بهرهوری افراد و شرکتها تا 40 درصد است.
- مرحله سوم 2050 تا 2117 است و شامل برنامههای اصلی زیر است:
- استراتژی امنیت غذایی- 2051
امارات قصد دارد تا سال 2051 بهترین کشور جهان در شاخص امنیت غذایی جهانی باشد. امنیت غذایی تحت هر شرایطی با فعال کردن تولید و عرضه مواد غذایی مبتنی بر فناوری، ترویج مشارکتهای تجاری بینالمللی، اجرای سیاستها و مقررات برای افزایش مصرف مواد غذایی و کاهش هدررفت و ضایعات مواد غذایی تضمین میشود.
- چشمانداز صدساله پلیس ابوظبی- 2057
چشمانداز شامل بیش از 50 ابتکار استراتژیک است که توسط هوش مصنوعی و تفکر فعال در کارهای امنیتی آینده مهار شده است. تا سال 2057، پلیس ابوظبی ماهوارهای را پرتاب کرده که از سرقت اطلاعات پلیس جلوگیری میکند و تا سال 2117، یک ایستگاه پلیس برای سکونتگاه مریخ طراحی میکند. خودروهای گشت امنیت در فضا را نظارت خواهند کرد، سیستمهای هوش مصنوعی رفتار زندانیان را در موسسات کیفری هدایت میکنند و از نانورباتها برای اطفای حریق استفاده میشود. رباتها جایگزین 50 درصد افسران پلیس خواهند شد، 50 درصد بودجه پلیس به صورت شخصی تامین میشود و تمام گشتهای پلیس بدون سوخت کار خواهند کرد.
- برنامه صد ساله- 2071
شیخ محمد بن راشد آل مکتوم، معاون رئیسجمهور و نخستوزیر امارات و حاکم دبی، طرح صد ساله 2071 را در سال 2021 به راه انداخت. این نقشه به وضوح برنامه کار طولانیمدت دولت برای تقویت اعتبار و قدرت نرم آن را نشان میدهد.
- مریخ 2117
امارات قصد دارد تا سال 2117 اولین سکونتگاه انسانی را در مریخ ایجاد کند. شیخ محمد بن راشد گفته است این پروژه بذری است که امارات امروز کاشته و انتظار دارد نسلهای آینده از مزایای آن بهره ببرند، که ناشی از اشتیاق این کشور برای یادگیری دانش جدید است. وی دستوراتی را به مرکز فضایی محمد بن راشد صادر کرد تا پروژه مریخ 2117 را هدایت و یک برنامه 100 ساله برای اجرای آن آماده کنند.
منبع: